Yıldırım, en çok korkulan doğa fenomenlerinin başında gelir. Gökyüzünde göz kamaştırıcı kılıçlar ve hemen ardından ürkütücü bir patlama sesi karşısında irkilen arkaik atalarımız, yıldırım üzerine birçok efsane üretmişlerdir. Örneğin şimşek tanrılarının, kızdıkları insanların yaşadığı toprakları lanetledikleri gibi. İnsanoğlunun doğa olayları ile ilgili bilgileri arttıkça, bu efsanelerin çoğu unutulmuşsa da halen bilmediğimiz konular hakkında “efsaneler” üretmeye…
İlaçlar duygusal dalgalanmaları önleyebilir mi?
Duygudurum dengeleyici (mood stabilizatör) sınıfına giren ilaçlar, adından da anlaşılacağı gibi duygu dalgalanmalarının kontrol edilmesini sağlar. Bu isimle anılmalarının esas sebebi alındıktan sonra ortaya çıkan etkilerdir. Yoğun duygu dalgalanmaları yaşayan hastalara, reçete ile verilen bu ilaçlar en çok bipolar bozukluk tanısı konan hastalarda kullanılır. Bipolar Bozukluk Bu mental bozukluk, hastanın birbiri içine geçmiş manik (ya…
Avusturya ve Avusturalya isimleri neden birbirine benzer?
Etimoloji meraklıları benzer kelimeler duyduklarında bu iki kelimelerin arasındaki bağlantıyı merak eder. Avusturya ve Avusturalya arasındaki benzerlik de dikkat çekicidir. Aralarında binlerce kilometrelik uzaklık olan bu iki ülkenin isimleri niçin birbirine bu kadar çok benziyor diye merak ediyorsanız okumaya devam edin. Avusturya’nın Kökeni Avusturya ülkesinin tarihi yaklaşık 1.000 yıl öncesine, MS 996 yılına kadar geri…
Fobiler evrimsel bir avantaj mıdır?
Zararsız bir şeye karşı hissedilen yoğun korku ve endişe duygusuna fobi denir. Korku nesnesi ile karşılaşmak şöyle dursun, sadece onu akıldan geçirmek bile korkunun ortaya çıkmasına yetebilir. Bu aşırı tepki, avuç içlerinin terlemesine, kasların kilitlenmesine hatta kişinin paralize olmasına yol açabilir. Üstelik kişi, hayatını tehdit eden bir tehlike ile karşı karşıya olmadığını ve gösterdiği tepkinin…
Ağladığımızda vücudumuzda neler olur?
Stresin yaydığı gerginlik, yanaklara süzülen tuzlu suyla dağılırken vücudumuzda neler olur? Hüzün olduğu yerde dursa da ağlamak vücudumuzu yumuşatır ve rahatlatır. Burnumuzda, boğazımızda ve nefesimizde bazı değişiklikler olur. Burun Hepimizin bildiği gibi ağladığımızda burnumuz da akmaya başlar. Çünkü duygusal tepki, lakrimal bezleri harekete geçirerek gözyaşı üretimine yol açar. Gözyaşları, burnumuza açılan gözyaşı kanallarından süzülür. Burada mukoza ile…
Dillerin Atası: Proto-Hint-Avrupa Dili
MÖ 4500 ila 2500 yılları arasında konuşulduğu varsayılan ve bugün konuşulmakta olan birçok dilin atası olduğu düşünülen dile Proto-Hint-Avrupa dili denir. Ancak bu dile ait hiçbir yazılı kayıt yoktur. Dile dair bilgilerimiz, tarihsel dilbilim metoduna (aynı aileden olduğu düşünülen dillerin karşılaştırmalı analizine) dayanmaktadır. Proto-Hint-Avrupa dili, öncelikle Karadeniz’in kuzeyinde, Doğu Avrupa’nın Hazar bozkırlarında ortaya çıkmış, dili…
Kaç tip amnezi vardır?
Trajik temalı filmlerden ve romanlardan aşina olduğumuz amnezi kavramı, eserin yaratıcısına geniş bir hareket alanı sunması nedeniyle sıklıkla kullanılır. Hafıza kaybı hikayenin boyutunu değiştirir, derinleştirir hatta istenirse izleyiciye kahramanın büyük sırları hatırlayacağı anın gelmesini gerginlikle bekletebilir. Bu haliyle amnezi biraz romantik, biraz eğlenceli bir şeymiş gibi görünse de gerçek hayattaki tezahürleri pek filmlere benzemez. Peki…
Bazı mikroplar midede hayatta kalmayı nasıl başarır?
Midemiz mikropları ve patojenleri öldürme konusunda uzmanlaşmıştır. Asit seviyesi öylesine yüksektir ki pH değeri 1-2 arasında değişir. (1 en yüksek pH değeri olup, 7 nötr, 14 ise en düşüktür.) Bu da midemize giren patojenlerin bağırsaklarımıza ulaşmadan ölecekleri anlamına gelir. Buna karşın bağırsaklarımızın ortamı, mikropların yaşaması için son derece elverişlidir. Açıkça görüldüğü gibi midemiz, besinlerin sindirilmesi…
Duygular Nasıl Oluşur?
Bazı kararların duygusal, bazılarınınsa mantıksal (akılsal) olduğunu söyleriz. Son derece aşina olduğumuz bu ifadeyle kastettiğimiz, duygularla mantığın ayrı yataklarda akan nehirler olduğudur. Bu bize bazı davranışlarımızın sorumluluğunu, duygulara yükleme imkanı tanır. Mantıklı olmadığını biliyorum ama içimden böyle geliyor deriz. Aslında bu kanı duyguların doğuştan gelen ve kontrol edilmeyen bir doğası olduğu önyargısına dayanır. Beynimizde duygularımızı yöneten…
İçki içince neden gözlerimiz bulanık görmeye başlar?
Yüksek miktarda alkol tüketmiş herkes belli bir miktarı aştıktan sonra gözlerinin bulanık görmeye başladığını fark etmiştir. Peki alkol alınca vücudumuzda neler oluyor da gözlerimiz bulanık görmeye başlıyor? Alkolün gözlere etkisi Alkol görüşümüzü hem kısa hem de uzun vadede etkileyebilir. Sürekli ve çok alkol tüketenlerde kalıcı hasarlar ortaya çıkabilirken nadir ve az miktarda alkol tüketenlerde etki genellikle…