İyi bir gece uykusu yorucu bir günün ardından en fazla ihtiyacımız olan şeydir. Ancak bu her zaman mümkün olmaz. Hatta bazılarımız uykusunda konuşur. Eğer birinin uykusunda konuştuğuna şahit olduysanız anlamlı cümleler duymanın pek mümkün olmadığını bilirsiniz. Bu makale insanların neden bazen uykusunda konuştuğu ile ilgili bilimsel yanıtları özetlemek için kaleme alınmıştır. Somniloquizm nedir? Uykuda konuşma ya…
Uzaydaki insan varlığı Kasım 2011’den beri hiç aralıksız devam ediyor. Yuri Gagarin’den (uzaya çıkan ilk insan) sonra uzaya yaklaşık 550 kişi daha çıktı. Bunca deneyimden sağ salim çıkmış olmamıza rağmen bir bebeğin uzayda doğduğunu hayal etmek hiç kolay değildir. Astronotlar uzayda hayatta kalmak için onlara rehberlik edecek birçok bilgi ile donatılmış ve fiziksel dayanıklılık testlerinden…
Öğrenilmiş çaresizlik, hemen herkeste ortaya çıkabilen ve aşırı durumlarında ciddi sonuçları olan bir düşünce şeklidir. Dün yayınlamış olduğumuz makalemizde öğrenilmiş çaresizliğin ne olduğunu ve konu ile ilgili yapılmış çalışmaları özetlemiştik. Bu makalede ise öğrenilmiş çaresizliğin negatif etkileri ve üstesinden gelme yöntemlerine yer verilmiştir. En basit tarifi ile öğrenilmiş çaresizlik, belirli bir durumda sürekli olarak olumsuz tepki almanın…
Öğrenilmiş çaresizlik, belli bir durumda sürekli olarak olumsuz tepki alma deneyimi sonucunda ortaya çıkan başarısızlığı kökten kabullenme durumudur. Başarısızlığı kabulleniş öylesine güçlü bir psikolojik etkidir ki bazen başarısızlığın önündeki tüm engeller kalksa da kişi başarısız olacağına inandığı için engelin kalkmış olduğunu fark edemez. Öğrenilmiş çaresizlik kendini gerçekleştiren kehanet gibi deneyimleyen kişinin kaderi olabilir. Üstelik öğrenilmiş…
Buzdolabını açıp ne aradığınızı unuttuğunuz oluyor mu? Ya da gözlüğünüzü almak için oturma odasına gidip başka bir şey yapıp döndüğünüz? Belki de hepsinden kötüsü kendinizi bir odanın ortasında ayakta dikilip, boş boş etrafa bakarken bulmak. Neden buradayım, ne yapıyorum? Sıklıkla ortaya çıkan bu ürkütücü deneyimlerin nedeni psikolojide “kapı etkisi” adı ile tanımlanmış bir fenomenden kaynaklanıyor.…
Bazı içkilerin “temiz içki” bazılarının “baş ağrısı sebebi” bazılarının ise “içkilerin en kötüsü” gibi yakıştırılmalarla anıldığını duymuşsunuzdur. Bu yakıştırmalar, içkilerin neden olduğu akşamdan kalma semptomlarına bakılarak yapılır. Kuşkusuz bunlar son derece sübjektif değerlendirmelerdir. Zaten hepinizin bildiği gibi “temiz içkiler” kişiden kişiye değişmekte, “en kötü içki”lerin üretimi devam etmekte hatta bunlardan bazıları çok yüksek fiyatlarla satılmaktadır.…
Uykuyu bedenin ve beynin kapatıldığı bir süreç olarak görme eğilimindeyiz. Ancak bu doğru değil. Uyku birçok işlemin (düzenleme, güçlenme, iyileşme vb.) gerçekleştiği son derece aktif bir süreçtir. Bilim, uykunun sağlığımızdaki kritik fonksiyonlarını keşfetmiş olsa da vücudumuzun neden böylesi uzun bir uyku sürecine ihtiyaç duyacak şekilde geliştiğini henüz keşfedememiştir. Uyku vücudumuzun yeni güne hazırlanmasını sağlar. Kasların…
Gündelik hayatımızda hepimiz zaman zaman yapmakta olduğumuz işten ve çevremizden kopuyor ve nasıl olduğunu anlamadan başka şeyler düşünmeye hatta planlar yapmaya başlıyoruz. Biriyle konuşmamızın ortasında, bir film izlerken, yemek pişirirken hatta bir şeyler okumaktayken birden kendimizi yaptığımız işi bırakmış ve başka şeyler düşünmeye, hayaller kurmaya, planlar yapmaya başlamış olarak buluyoruz. Belki şu anda bile bu…
Uzayla ilgili bazı filmlerden, uzaydaki fiziksel gerçekliklerle alakasız birçok yanlış bilgi ve kanı ediniyoruz. Bilimsel gerçeklikle bağdaşmayan bu filmler arasında özensiz senaryosu ile öne çıkanlardan biri Armegeddon. Armegeddon’da öyle şeyler oluyor ki bilim insanları şöyle dursun, bilime meraklı sıradan bir insanın bile filmi rahatsız olmadan izlemesine imkan yok. Örneğin, bir asteroid nükleer patlama ile yok…
Çocukluk yıllarında düşüp dizlerimi yaraladığımda “Yarayı kapatmayalım, hava alsın böylece daha hızlı iyileşir.” denilirdi. Gerçekten de kapatılmayan yaraların çabucak iyileştiğini deneyimlediğimden bu bilgime güvenirdim. Ancak herhangi bir yaralanmayla hastaneye gittiğimizde hemşirenin ilk yaptığı şey yarayı temizlemek ve ardından yarayı sarmak olur. Peki hangisi doğru, yarayı sarmalı mıyız, yoksa bırakalım hava mı alsın? Öncelikle havaya maruz…